Scoliose bij kinderen en jongeren
Scoliose is een aandoening waarbij de wervelkolom zijwaarts kromt, vaak in een C- of S-vorm. Dit probleem kan voorkomen bij kinderen en jongeren, meestal tijdens periodes van snelle groei, zoals de puberteit. Hoewel scoliose niet altijd klachten geeft, kan het in sommige gevallen leiden tot lichamelijke ongemakken zoals rugpijn, vermoeidheid of een houdingsprobleem. Gelukkig kan kinderfysiotherapie een belangrijke rol spelen bij de begeleiding en behandeling van scoliose.
Wat is scoliose precies?
Scoliose is meer dan alleen een (lichte) kromming van de rug. Bij deze aandoening draait de wervelkolom vaak ook om zijn as, waardoor niet alleen een zijwaartse kromming zichtbaar wordt, maar ook een asymmetrie ontstaat in de romp. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in:
- Een ongelijke schouderhoogte.
- Een heup die meer uitsteekt dan de andere.
- Een rib bult die opvalt wanneer het kind vooroverbuigt.
De ernst van scoliose varieert van mild (minder dan 20 graden kromming) tot ernstig (meer dan 40 graden kromming). De oorzaak kan verschillen: bij veel kinderen is de precieze oorzaak onbekend (idiopathische scoliose), terwijl het bij anderen kan samenhangen met aangeboren afwijkingen, neuromusculaire aandoeningen of genetische factoren.
De 2 vormen van scoliose
Functionele scoliose
Als de vergroeiing in de rug komt door de houding of een beenlengteverschil en je ruggengraat nog in de goede stand gebracht kan worden, wordt dat functionele scoliose genoemd.
Structurele scoliose
Als de vergroeiing in de rug niet door de houding komt, noemen we dat structurele scoliose.
Waarom is vroege detectie belangrijk?
Vroege detectie is essentieel om te voorkomen dat de kromming toeneemt. Tijdens periodes van snelle groei kan een lichte scoliose namelijk snel verergeren. Ouders en leerkrachten kunnen bijdragen aan vroege signalering door te letten op tekenen zoals:
• Scheve kleding die steeds naar één kant zakt.
• Moeite met het dragen van een rugzak.
• Rugpijn of stijfheid na het zitten of staan.

De rol van kinderfysiotherapie bij scoliose
Bij de behandeling speelt de kinderfysiotherapeut een belangrijke rol. Hoewel niet alle gevallen van scoliose direct behandeld hoeven te worden, kan fysiotherapie helpen bij:
Het verbeteren van de houding
Een verkeerde houding kan de kromming van de wervelkolom verergeren. De kinderfysiotherapeut leert kinderen hoe ze beter rechtop kunnen zitten en staan en hoe ze hun houding tijdens dagelijkse activiteiten kunnen verbeteren.
Spierversterking en stabiliteit
Bij scoliose is de spierbalans rondom de wervelkolom vaak verstoord. Aan de holle kant van de kromming zijn de spieren vaak te strak, terwijl ze aan de bolle kant juist te zwak kunnen zijn. Gerichte oefeningen versterken de rompspieren en verbeteren de stabiliteit.
Het verbeteren van de flexibiliteit
Naast spierversterking is het belangrijk om de wervelkolom zo flexibel mogelijk te houden. Rek- en strekoefeningen kunnen helpen om bewegingsbeperkingen te verminderen en spierspanning te verlichten.
Ademhalingsoefeningen
Bij een ernstige scoliose kan de kromming de ruimte voor de longen beïnvloeden. Ademhalingsoefeningen kunnen de longcapaciteit verbeteren en ademhalingsklachten verminderen.
Preventie van verergering
Hoewel de kinderfysiotherapeut de kromming niet altijd kan terugdraaien, kan therapie helpen om te voorkomen dat het niet verder verslechtert.
Wat houdt de behandeling in?
De behandeling start met een uitgebreide intake en onderzoek. De kinderfysiotherapeut bespreekt de klachten en beperkingen van het kind en voert verschillende metingen uit om de ernst van de scoliose en de invloed op de motoriek te beoordelen. Dit kan variëren van het analyseren van de houding tot het testen van spierkracht en flexibiliteit. Op basis van de bevindingen wordt een behandelplan opgesteld. Dit plan is volledig afgestemd op de leeftijd en de behoeften van het kind. Het kan bijvoorbeeld bestaan uit:
- Oefentherapie: Specifieke oefeningen om de spieren rond de wervelkolom te versterken en de houding te verbeteren.
- Houdingsadvies: Praktische tips voor thuis, school en bij het sporten om hier een juiste houding aan te nemen.
- Spelvormen: Bij jongere kinderen wordt de therapie vaak speels aangepakt, zodat de oefeningen leuk blijven en aansluiten bij de belevingswereld van het kind.
Tijdens de behandeling worden ouders actief betrokken, zodat zij hun kind thuis kunnen ondersteunen.
Scoliose tijdens de groei
Kinderen en jongeren met scoliose hebben vaak te maken met groeispurten. Dit zijn kritieke periodes waarin de kromming kan toenemen. Regelmatige controles bij de kinderfysiotherapeut zijn daarom belangrijk. Deze controles helpen om de vooruitgang te monitoren en het behandelplan indien nodig aan te passen.
Wanneer is een brace of operatie nodig?
In sommige gevallen is fysiotherapie alleen niet voldoende om scoliose te behandelen. Bij een kromming van meer dan 25 graden kan een brace nodig zijn om verdere groei van de kromming te remmen. Bij ernstige gevallen (meer dan 40 graden) kan een operatie worden overwogen. De kinderfysiotherapeut speelt ook in deze situaties een ondersteunende rol, zowel vóór als na een operatie of tijdens het gebruik van een brace.

Waarom kiezen voor Kinderfysiotherapie Hidding?
Bij Kinderfysiotherapie Hidding hebben we uitgebreide ervaring met het begeleiden van kinderen en jongeren met scoliose. Onze kinderfysiotherapeuten zijn gespecialiseerd in:
- Het geven van gerichte houdings- en bewegingsadviezen.
- Spierversterkende oefeningen.
- Ademhalingsoefeningen
- Het werken met kinderen in elke leeftijdsfase, van jong kind tot puber.
Met persoonlijke aandacht en een behandelplan op maat helpen we kinderen om zo vrij mogelijk te bewegen en het zelfvertrouwen te vergroten.
Neem contact op met ons
Neem contact op met Kinderfysiotherapie Hidding. Samen zorgen we ervoor dat uw kind zich optimaal kan blijven ontwikkelen.